ABD Uluslararası Ticaret Mahkemesi, Başkan Donald Trump’ın ülkelere yönelik geniş kapsamlı gümrük vergileri uygulama kararını yasaların ötesine geçtiği gerekçesiyle durdurdu. Karar, ithalatçı beş özel şirketin yanı sıra 12 eyalet tarafından açılan davada verildi.
TARİFELER KONGRE ONAYINA BAĞLI
Mahkeme, Trump’ın Uluslararası Acil Ekonomik Güçler Yasası (IEEPA) kapsamındaki yetkilerini aşarak, ABD’nin ticaret ortaklarından yapılan ithalata genel kapsamlı vergiler koyduğunu belirtti. Anayasa gereği, bu tür tarifelerin Kongre onayına tabi olduğunun altı çizildi.
Kararda, ulusal bir acil durumda devreye giren IEEPA’nın yalnızca "alışılmadık ve sıra dışı" tehditlere karşı kullanılabileceği, ticaret açıklarının bu kapsama girmediği vurgulandı. Mahkeme, bu kapsamda alınan tüm gümrük vergisi kararlarının iptal edileceğini ve uygulamanın kalıcı olarak engelleneceğini duyurdu.
BEYAZ SARAY'DAN İTİRAZ GELDİ
Kararın ardından Beyaz Saray, 10 gün içinde tarifeleri durdurmaya yönelik bürokratik süreci tamamlamakla yükümlü hale gelirken, Trump yönetimi karara sert tepki gösterdi. Beyaz Saray Sözcüsü Kush Desai yaptığı açıklamada, ticaret açıklarının "Amerikan toplumunu yok eden" bir ulusal acil durum olduğunu savundu.
Desai, "Ulusal bir acil durumun nasıl yönetileceğine seçilmemiş yargıçlar karar veremez. Başkan Trump, Amerika’nın çıkarlarını önceliklendirme sözü verdi ve bu krizi yönetmek için yürütme gücünün tüm kollarını kullanmaya kararlı" dedi.
NE OLMUŞTU?
Trump, 2 Nisan’da, ABD’nin birçok ticaret ortağına yönelik sürpriz bir kararla kapsamlı gümrük vergileri açıklamıştı. Avrupa Birliği, İngiltere, Kanada, Meksika ve Çin dahil onlarca ülkeye yüksek oranlı tarifeler getirilmişti. Vergiler, Trump’ın “ulusal acil durum” ilan ettiği ticaret açıklarını kapatmak amacıyla devreye alınmıştı. Normal şartlarda bu tür vergilerin Kongre onayıyla yürürlüğe girmesi gerekirken, Trump IEEPA kapsamındaki yetkilerini kullanarak kararları doğrudan uygulamaya koymuştu. Ancak daha sonra birçok ülkeyle yürütülen müzakereler sonucunda bu tarifelerin büyük bölümü askıya alınmıştı.
